رابطه ضرب المثل با آیات قرآن
کبوتر با کبوتر باز با باز کند همجنس با همجنس پروازالْخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ...
کبوتر
با کبوتر باز با باز کند همجنس با همجنس پرواز
الْخَبِیثَاتُ
لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَاتِ وَالطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ
وَالطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ(نور/26)زنهای ناپاک و زشتکار ، شایسته ی مردان
ناپاکند و همچنین مردان ناپاک ، شایسته ی زنان ناپاکند . زنهای پاکدامن نیز،
شایسته ی مردان پاکدامن ، و مردان پاکدامن ، شایسته ی زنان پاکدامنند .
- هر چه کنی به خود کنی گر
همه خوب و بد کنی
إِنْ أَحْسَنتُمْ
أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِکُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا (اسراء/7) اگر احسان و خوبی کنید ، به خودتان خوبی کرده اید و اگر بدی
کنید ، به خود بدی کرده اید .
3- چو ایزد ببندد ز حکمت دری
به رحمت گشاید در دیگری
مَا نَنسَخْ مِنْ آیَةٍ أَوْ
نُنسِهَا نَأْتِ بِخَیْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا (بقره /106) هر آیه ای را که
منسوخ کنیم یا آن را متروک سازیم ، بهتر از آن یا مثل آن را می آوریم .
4 - واعظان کین جلوه بر
محراب و منبر می کنند
چون به خلوت می روند آن کار
دیگری می کنند
أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ
بِالْبِرِّ وَتَنسَوْنَ أَنفُسَکُمْ (بقره/44) آیا مردم را به خیر و نیکی سفارش می
کنید و خودتان را فراموش می نمائید.
5 - مور همان به که نباشد
پرش
ویا این مثل :
خدا خر را شناخت و شاخش نداد
و همچنین :
آن دو شاخ گاو اگر خر داشتی
یک شکم در آدمی نگذاشتی
وَلَوْ بَسَطَ اللَّهُ
الرِّزْقَ لِعِبَادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ (شوری /27) اگر خداوند رزقش را برای بندگانش زیاد کنند ، در زمین طغیان می کنند .
6 - جواب ابلهان خاموشی است
إِذَا خَاطَبَهُمُ
الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَاماً (فرقان /63) هنگامی که جاهلان آنها را مخاطب می
سازند ، سلام می دهند .
7 - بنی آدم اعضای یکدیگرند
مز د آن گرفت جان برادر که
کار کرد
وَأَن لَّیْسَ لِلْإِنسَانِ
إِلَّا مَا سَعَى (نجم /39) برای انسان جز آنچه که سعی کرده نخواهد بود .
8 - یار بی پرده از در و
دیوار در تجلی است یا اولی الابصار
فَأَیْنَمَا تُوَلُّواْ
فَثَمَّ وَجْهُ اللّهِ إِنَّ اللّهَ وَاسِعٌ عَلِیمٌ (بقره /115) به هر طرف که روی بگردانید ، آنجا وجه الله است و
روی به جانب خداست .
9- سحرخیز باش تا کامروا
باشی
وَمِنَ اللَّیْلِ
فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّکَ عَسَى أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَاماً
مَّحْمُوداً (اسراء /79) قسمتی از شب بیداری کن و نافله به جا بیاور تا خداوند تو
را به مقام محمود برساند .
10- چیست احسان ، را مکافات
ای پسر ؟
لطف و احسان و ثواب معتبر
هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ
إِلَّا الْإِحْسَانُ (الرحمن /60) آیا پاداش احسان ، چیزی غیر از احسان است ؟
11- اندر پس هر گریه ، دو صد
خنده مهیاست
.
إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ
یُسْراً(شرح/6) با هر سختی ، آسانی است .
12- گله از هیچ کس نباید کرد
کز تن ماست آنچه بر تن ماست
وَمَا أَصَابَکُم مِّن
مُّصِیبَةٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ(شوری /30) هر مصیبت و گرفتاری که برایتان
پیش می آید به دست خودتان ایجاد شده است .
13- با سیه دل چه سود گفتن
وعظ نرود میخ آهنین در سنگ
أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ
تُنذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ (بقره/6) آنها را انذار دهی یا ندهی (فائده ندارد و )
آنها ایمان نمی آورند.
14- شکر نعمت ، نعمتت افزون
کند
کفر ، نعمت از کفت بیرون کند
لَئِن شَکَرْتُمْ
لأَزِیدَنَّکُمْ وَلَئِن کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ(ابراهیم /7) اگر شکر
کنید ، نعمتها را بر شما افزون می کنم و اگر کفران نعمت کنید عذاب من شدید است .
15- عیسی به دین خود و موسی
به دین خود
.
لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ
دِینِ (کافرون /6) دین شما برای خودتان و دین من برای خودم .
16- الا یا ایها الساقی ادر
کأساً وناولها
که عشق آسان نمود اول ولی
افتاد و مشکلها
أَحَسِبَ النَّاسُ أَن
یُتْرَکُوا أَن یَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا یُفْتَنُونَ (عنکبوت/2) آیا مردم فکر می کنند همین که گفتند ایمان آوردیم ، رها می
شوند و امتحان نمی گردند ؟
17- کسی کو به رَه ، بر کند
ژرف چاه سزد گر کند خویشتن را نگاه
و یا
بد مکن که بدافتی چَه مَکَن
که خود افتی
(عنکبوت/2) نیرنگ بد ، فقط
گریبانگیر اهلش می شود .
18- مخور هول ابلیس تا جان
دهد هر آنکس که دندان دهد نان دهد
(هود /6) هیچ جنبنده ای در
زمین نیست مگر این که رزقش بر عهده خداوند است .
19- آن که او از آسمان باران
دهد می تواند کو برحمت نان دهد
(بقره/22) از آسمان باران
فرستاد و به وسیله ی آن میوه هائی به وجود آورد تا رزق شما گرداند.
20- گر مذهب عاشقان عاقل
داری یک دوست بسنده کن که یک دل داری
(احزاب/4) خداوند در باطن
هیچ مردی ، دو قلب قرار نداده است .
21- شاید که چو وابینی خیر
تو در این باشد
.
(بقره/213) چه بسا شما از
چیزی بدتان بیاید و آن برای شما خیر باشد .
22- اگر تیغ عالم بجنبد زجای
تبرد کسی ، گر نخواهد خدای
(عنکبوت /24) گفتند : بکشید
و بسوزانید ولی خداوند ، او (ابراهیم ) را از آتش نجات داد.
23- رنگ رخسار ، خبر می دهد
از سر درون
.
(الرحمن/41) بد کاران ، به
سیمایشان شناخته می شوند .
24- عزیزان! ز آموختن چاره
نیست که گوید که دانا و نادان یکی است ؟
(زمر/9) آیا کسانی که می
دانند و آگاهند ، با کسانی که نمی دانند ، برابرند؟
25- از اینجا رانده و از
آنجا مانده
.
(حج/11) در دنیا و آخرت ضرر
کرده اند
.
26- ما را به خیر و شما را
به سلا مت
.
(کهف/7 اینجا محل جدائی من و
تو است
.
27- نه چندان بخور کز دهانت
بر آید نه چندان که از ضعف جانت در آید
(اسراء/29) هرگز دستت را به
گردنت زنجیر مکن ( و بخل نورز ) و بیش از حد نیز دست خود را مگشا.
28- از مکافت عمل غافل مشو
گندم از گندم بروید جو ز جو
(زلزال/ هر کس به اندازه ی ذره ای کار خیر انجام دهد پاداشش را می بیند و هر
کس هم که کار شر و بدی انجام دهد نتیجه ی آن را خواهد دید .
29- آشپز که دو تا شد ، آش
یا شور است یا بی نمک .
ویا :
به یک تاجوَر ، تخت باشد
بلند چو افزون شود ، مُلک یابد گزند
یا این مثال :
دیگِ شراکت به جوش نمی آید
(انبیاء /22) اگر در زمین و
آسمان خدائی جز خداوند یگانه بود ، آن دو به فساد کشیده می شدند .
30- آتش چو بر افروخت ،
بسوزد تر و خشک
.
( انفال /25) بترسید از
بلائی که وقتی می آید ، فقط به ستمکاران شما نمی رسد . ( بلکه ظالم و مظلوم ، هر
دو را فرا می گیرد ).
31- آنکه هفت اقلیم عالم را
نهاد هر کسی را هر چه لایق بود داد
(طلاق/3) خداوند ، برای هر
چیزی ، اندازه ای قرار داد .
32- هر عمل ، اجری و هر کرده
، جزائی دارد
.
(مدثر / 3 هر کس در گرو عملی
است که انجام داده است .
33- با خلق ، کرم کن که خدا
با تو کرم کرد
.
( قصص / 77) به خلق ، نیکوئی
کن . همچنانکه خداوند به تو نیکوئی و احسان کرد .
34- خدای جهان را جهان ، تنگ
نیست
.
(زمر /10) زمین خداوند ،
وسیع و گسترده است .
35- دست بالای دست بسیار است .
( یوسف/76) بالاتر از هر
دانشمندی ، دانشوری است .